TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC GIÁ TRỊ CỦA TRẮC NGHIỆM ĐÁNH GIÁ TRẠNG THÁI TÂM THẦN TỐI THIỂU (MMSE) TRONG SÀNG LỌC SA SÚT TRÍ TUỆ Ở NGƯỜI CAO TUỔI TẠI CỘNG ĐỒNG Cao Mạnh Long*, Hồ Thị Kim Thanh, Trần Khánh Toàn Trường Đại học Y Hà Nội Nghiên cứu nhằm đánh giá giá trị của trắc nghiệm đánh giá trạng thái tâm thần tối thiểu (MMSE) bản Tiếng Việt trong sàng lọc sa sút trí tuệ ở người cao tuổi tại cộng đồng. Nghiên cứu cắt ngang trên 111 người cao tuổi được chọn ngẫu nhiên tại 3 xã thuộc huyện Ba Vì, Hà Nội. Đối tượng nghiên cứu được phỏng vấn bằng trắc nghiệm MMSE và sau đó được đánh giá lại bằng bộ câu hỏi thần kinh tâm lý đầy đủ theo tiêu chuẩn chẩn đoán DSM - 5. Kết quả cho thấy diện tích dưới đường cong ROC của trắc nghiệm MMSE là 0,89 (95% CI: 0,78 - 1). Điểm cắt tối ưu để chẩn đoán sa sút trí tuệ dựa vào trắc nghiệm MMSE là 19/20 với độ nhạy 0,75 và độ đặc hiệu 0,93. Tại điểm cắt 23/24, trắc nghiệm MMSE có độ nhạy, và độ đặc hiệu lần lượt là 0,88 và 0,72, với 32,4% người cao tuổi có khả năng mắc sa sút trí tuệ. Tỷ lệ hiện mắc sa sút trí tuệ theo tiêu chuẩn DSM - 5 là 7,2%. MMSE có giá trị cao trong sàng lọc sa sút trí tuệ ở người cao tuổi tại cộng đồng ở Việt Nam với ngưỡng điểm 23/24. Từ khóa: sa sút trí tuệ, trắc nghiệm đánh giá trạng thái tâm thần tối thiểu (MMSE), diện tích dưới đường cong ROC, sàng lọc, người cao tuổi, cộng đồng. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Già hóa dân số đã trở thành một hiện tượng 2016, sa sút trí tuệ là nguyên nhân gây tử vong trên toàn cầu cũng như ở Việt Nam, đồng nghĩa đứng hàng thứ năm (2,4 triệu ca), đồng thời là với sự gia tăng gánh nặng các bệnh mạn tính nguyên nhân chính gây khuyết tật và phụ thuộc không lây nhiễm, trong đó có sa sút trí tuệ và ở người cao tuổi với 28,8 triệu DALYs (số năm suy giảm nhận thức.1 Sa sút trí tuệ là một hội sống được điều chỉnh theo mức độ bệnh tật) chứng lâm sàng, bao gồm tập hợp các triệu mất đi.1 Sa sút trí tuệ không chỉ ảnh hưởng đến chứng của sự suy giảm về trí nhớ, kèm theo những người bệnh mà cả người chăm sóc, gia một hoặc nhiều rối loạn nhận thức khác; các đình, cộng đồng, xã hội và gia tăng gánh nặng triệu chứng đủ để gây trở ngại đến hoạt động tài chính cho hệ thống y tế. Chi phí chăm sóc y xã hội và/hoặc nghề nghiệp.2 tế cho sa sút trí tuệ khoảng 818 tỷ USD (1.09% Tỷ lệ mắc sa sút trí tuệ ở người cao tuổi tại GDP toàn cầu) năm 2015 và dự kiến lên đến cộng đồng trên thế giới và Việt Nam khoảng 2000 tỷ USD vào năm 2030.7 4,5 - 10%, và tăng dần theo tuổi.3-5 Ước tính số Sàng lọc phát hiện sớm sa sút trí tuệ trong người cao tuổi bị sa sút trí tuệ trên toàn cầu có cộng đồng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong thể tăng từ 25 triệu năm 2000 đến 63 triệu vào việc can thiệp kịp thời, mang lại hiệu quả cao năm 2030 và 114 triệu vào năm 20506. Năm cho cả người bệnh và xã hội.8 Các trắc nghiệm thần kinh tâm lý có vai trò quan trọng trong Tác giả liên hệ: Cao Mạnh Long, sàng lọc phát hiện sớm sa sút trí tuệ, trong Trường Đại học Y Hà Nội đó bộ câu hỏi đánh giá trạng thái tâm thần tối Email: longcaomanh@gmail.com thiểu (MMSE - Mini - Mental State Examination) Ngày nhận: 17/09/2021 do Folstein và cộng sự đề xuất năm 1975, đã Ngày được chấp nhận: 08/10/2021 được kiểm định và sử dụng rộng rãi.3,9 Trắc TCNCYH 149 (1) - 2022 227
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC nghiệm MMSE cũng đã được dịch và sử dụng nhiên phân tầng và tiếp tục tham gia vòng 2 của trong nhiều nghiên cứu ở Việt Nam, tuy nhiên Dự án VHAS, chúng tôi chọn ngẫu nhiên đơn chưa được chuẩn hoá và đánh giá giá trị trong 120 người. Kết quả có tổng cộng có 111 người sàng lọc và chẩn đoán sa sút trí tuệ.4,5 Do đó, cao tuổi đủ tiêu chuẩn tham gia nghiên cứu này, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này với mục 4 người vắng mặt, 3 người từ chối và 2 người bị tiêu đánh giá giá trị của trắc nghiệm MMSE bản loại trừ do không thực hiện được trắc nghiệm. Tiếng Việt trong sàng lọc sa sút trí tuệ ở người Quy trình, công cụ thu thập thông tin cao tuổi trong cộng đồng. Bộ trắc nghiệm MMSE được dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt, sau đó dịch ngược lại từ II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP tiếng Việt sang tiếng Anh và đánh giá lại bởi 1. Đối tượng nghiên cứu các chuyên gia Việt Nam và Hoa Kỳ trong Dự Đối tượng của nghiên cứu là người cao tuổi án VHAS trước khi điều tra thử và hiệu chỉnh (từ 60 tuổi trở lên) sinh sống tại 3 xã Tản Lĩnh, cho phù hợp bối cảnh ngôn ngữ và văn hóa của Ba Trại và Tây Đằng được lựa chọn ngẫu nhiên địa phương. Bộ trắc nghiệm này gồm 11 câu thuộc huyện Ba Vì, Hà Nội, trong khuôn khổ hỏi đánh giá 7 lĩnh vực nhận thức (định hướng vòng hai Dự án Nghiên cứu sức khỏe người không gian, định hướng thời gian, trí nhớ, khả cao tuổi Việt Nam (VHAS) do Viện sức khỏe năng chú ý, tính toán, ngôn ngữ, và kiến tạo quốc gia Hoa Kỳ (NIH) tài trợ10. Tiêu chuẩn loại hình ảnh).9. trừ: người cao tuổi đã được chẩn đoán mắc tâm Bộ trắc nghiệm MMSE bản Tiếng Việt được thần phân liệt, hoặc bị các khiếm khuyết chức các điều tra viên của Dự án VHAS sử dụng để năng về thính lực, thị lực hoặc giao tiếp, hoặc đánh giá tình trạng suy giảm nhận thức ở người mắc bệnh nặng không thể hợp tác để thăm cao tuổi qua phỏng vấn tại hộ gia đình. Thời khám và làm các trắc nghiệm tâm thần kinh. gian làm trắc nghiệm khoảng 7 - 10 phút. 2. Phương pháp Cuối cùng, người cao tuổi được các bác sĩ nội trú Tâm thần và Y học gia đình khám và Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt đánh giá lại bằng bộ trắc nghiệm thần kinh tâm ngang, tiến hành trong thời gian từ 5/7/2021 lý đầy đủ gồm 6 lĩnh vực: (1) đánh giá trí nhớ đến 23/7/2021. với danh sách 10 từ và bộ 10 hình ảnh, (2) Chọn mẫu và cỡ mẫu: đánh giá chú ý và tập trung qua đọc xuôi và đọc Sử dụng phần mềm MedCalc (https://www. ngược dãy số, (3) đánh giá kiến tạo thị giác qua medcalc.org/) để tính toán công thức tính cỡ vẽ đồng hồ, (4) đánh giá chức năng điều hành, mẫu cho nghiên cứu đánh giá giá trị của một (5) đánh giá chức năng hoạt động, sinh hoạt trắc nghiệm dựa trên phân tích diện tích dưới hằng ngày và (6) sàng lọc trầm cảm bằng thang đường cong (AUC), với sai số loại I (α) là 0,5, đo trầm cảm lão khoa rút gọn. Tình trạng sa sút lực mẫu 80%; tỷ số giữa nhóm không sa sút trí tuệ được chẩn đoán sơ bộ bởi các bác sĩ nội trí tuệ và nhóm có sa sút trí tuệ = 12 và diện trú và sau đó được chẩn đoán xác nhận bởi một tích dưới đường cong dự kiến = 0,8, tính được chuyên gia về Lão khoa. cỡ mẫu tối thiểu cần thiết là 104 người. Cỡ Nội dung biến số, chỉ số nghiên cứu mẫu được tăng thêm 15% (120 người) để dự Các đặc điểm nhân khẩu và kinh tế xã hội phòng các trường hợp từ chối, vắng mặt hoặc được thu thập và đưa vào phân tích bao gồm: không đủ tiêu chuẩn tham gia. Từ danh sách nhóm tuổi (60 - 69, 70 - 79 và từ 80 tuổi trở lên), 612 người cao tuổi ở 3 xã đã được chọn ngẫu 228 TCNCYH 149 (1) - 2022
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC giới tính (nam, nữ) và trình độ học vấn (Mù chữ/ được so sánh với kết quả chẩn đoán sa sút trí chưa hết tiểu học, tiểu học, trung học cơ sở và tuệ theo tiêu chuẩn DSM - 5. Phân tích đường trung học phổ thông trở lên) của người cao tuổi. cong ROC (receiver operating characteristic Điểm MMSE được tổng hợp từ 11 câu hỏi curves) và diện tích dưới đường cong (AUC - về 7 lĩnh vực nhận thức, dao động từ 0 - 30 với Area Under the ROC Curve) để xác định các mức điểm càng cao tương ứng với chức năng ngưỡng chẩn đoán, sàng lọc và tính toán độ nhận thức càng tốt. Áp dụng ngưỡng điểm nhạy (Se), độ đặc hiệu (Sp), giá trị dự báo sàng lọc sa sút trí tuệ thường được khuyến cáo dương (PPV), giá trị dự báo âm (NPV), tỷ số là 23/24, người có điểm MMSE từ 23 trở xuống khả dĩ dương (LR+) và độ chính xác (ACC) của được coi là có khả năng mắc sa sút trí tuệ3. trắc nghiệm MMSE. Kết luận về tình trạng sa sút trí tuệ dựa trên 4. Đạo đức nghiên cứu chẩn đoán cuối cùng của chuyên gia về Lão Nghiên cứu là một phần của Dự án VHAS đã khoa theo theo tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn được phê duyệt về đạo đức bởi Hội đồng Đạo thần kinh nhận thức điển hình trong Cẩm nang đức trong nghiên cứu y sinh học của Trường chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần Đại học Y Hà Nội (Quyết định số 01.18/HMU - DSM - 5 (Diagnostic and Statistical Manual of IRB ngày 25/1/2018). Các đối tượng tham gia Mental Disorders) năm 20132. tự nguyện và có quyền rút lui khỏi nghiên cứu 3. Xử lý số liệu tại bất cứ thời điểm nào mà không ảnh hưởng Số liệu được làm sạch và xử lý trên phần đến các quyền lợi trong Dự án VHAS. Thông tin mềm thống kê R 3.4.1 sử dụng các test thống cá nhân được mã hoá, bảo mật và chỉ sử dụng kê phi tham số. Kết quả trắc nghiệm MMSE cho mục đích nghiên cứu. III. KẾT QUẢ 1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu Bảng 1. Phân bố tuổi và học vấn người cao tuổi theo giới Nam Nữ Chung n (%) n (%) n (%) Nhóm tuổi 60 - 69 29 (59,2) 27 (43,5) 56 (50,5) 70 - 79 12 (24,5) 24 (38,7) 35 (32,4) ≥ 80 8 (16,3) 11 (17,7) 19 (17,1) x̅ (SD) 70,2 (6,9) 72,3 (7,2) 71,4 (7,1) Học vấn Mù chữ/chưa hết tiểu học 2 (4,1) 17 (27,4) 19 (17,1) Tiểu học 9 (18,4) 15 (24,2) 24 (21,6) Trung học cơ sở 26 (53,0) 24 (38,7) 50 (45,1) Trung học phổ thông trở lên 12 (24,5) 6 (9,7) 18 (26,2) Tổng 49 (44,1) 62 (55,9) 111 (100) TCNCYH 149 (1) - 2022 229
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Trong số 111 người cao tuổi tham gia nghiên cứu, có 49 nam (44,1%) và 62 nữ (55,9%). Tuổi trung bình là 71,4 ( ± 7,1), dao động từ 63 - 93 tuổi với 50,5% thuộc nhóm 60 - 69 tuổi. Phần lớn người cao tuổi (61,3%) có trình độ học vấn tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên. Phân bố tuổi và học vấn của người cao tuổi theo giới được trình bày trong Bảng 1. 2. Kết quả sàng lọc và chẩn đoán sa sút trí tuệ Bảng 2. Điểm MMSE và kết quả chẩn đoán sa sút trí tuệ theo nhóm đối tượng Điểm MMSE Chẩn đoán sa sút trí tuệ Sa sút trí tuệ Không sa sút trí tuệ x̅ (SD) p pγ n (%) n (%) Chung (n = 111) 24,4 (4,1) - 8 (7,2) 103 (92,8) - Nhóm tuổi 60 - 69 25,4 (2,9) 3 (5,4) 53 (94,6) 70 - 79 23,9 (5,0) 0,029α 3 (8,3) 33 (91,7) 0,694 ≥ 80 22,3 (4,7) 2 (10,5) 17 (89,5) Giới tính Nam 25,3 (3,8) 4 (8,2) 45 (91,8) 0,002β 0,778 Nữ 23,5 (4,2) 4 (6,5) 58 (93,5) Trình độ học vấn Mù chữ/chưa hết 20,7 (4,6) 3 (15,8) 16 (84,2) tiểu học Tiểu học 23,4 (4,5) 1 (4,2) 23 (95,8) 0,000α 0,239 Trung học cơ sở 25,4 (3,1) 2 (4,0) 48 (96,0) Trung học phổ 26,7 (2,8) 2 (11,1) 16 (88,9) thông trở lên Chẩn đoán sa sút trí tuệ Sa sút trí tuệ 17,5 (4,9) - - - Không sa sút trí 0,000 β 24,9 (3,6) - - - tuệ α : Kruskal - Wallis test, β: Wilcoxon signed - rank test, γ: Fisher’s exact test Bảng 2 cho thấy điểm MMSE trung bình của người cao tuổi trong nghiên cứu là 24,4 ( ± 4,1) và tỷ lệ được chẩn đoán sa sút trí tuệ theo tiêu chuẩn DSM - 5 là 7,2%. Điểm MMSE trung bình ở nhóm được chẩn đoán sa sút trí tuệ (17,5 ± 4,1) thấp hơn so với nhóm không sa sút trí tuệ (24,9 ± 3,6), ở nam giới cao hơn nữ giới, giảm dần theo tuổi và tăng dần theo trình độ học vấn (p < 0,05). Tỷ lệ được chẩn đoán sa sút trí tuệ chưa có sự khác biệt theo tuổi, giới tính và theo trình độ học vấn (p > 0,05). 230 TCNCYH 149 (1) - 2022
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC 3. Giá trị của MMSE trong sàng lọc sa sút trí tuệ Hình 1. Đường cong ROC của trắc nghiệm MMSE (giữa có và không có sa sút trí tuệ) Hình 1 biểu diễn đường cong ROC thể hiện mối liên hệ giữa độ nhạy (dương tính thật) và dương tính giả của trắc nghiệm MMSE. Diện tích dưới đường cong ROC của trắc nghiệm là 0,89 (95% CI: 0,78 - 1). Bảng 3. Giá trị chẩn đoán của trắc nghiệm MMSE tại các ngưỡng điểm khác nhau Giá trị Tỷ số Ngưỡng Tỷ lệ Độ Độ đặc Giá trị dự Giá trị chẩn dự báo khả dĩ điểm hiện nhạy hiệu báo âm đoán đúng dương dương MMSE mắc (Se) (Sp) (NPV) (ACC) (PPV) (LR+) 25/26 0,54 1,00 0,50 0,13 1,00 2,0 0,53 24/25 0,43 0,88 0,60 0,15 0,98 2,2 0,62 23/24 0,32 0,88 0,72 0,19 0,99 3,1 0,73 22/23 0,24 0,75 0,80 0,22 0,98 3,7 0,79 21/22 0,22 0,75 0,83 0,25 0,97 4,3 0,82 20/21 0,14 0,75 0,90 0,38 0,98 7,7 0,89 19/20 0,12 0,75 0,93 0,46 0,98 11,0 0,92 18/19 0,10 0,63 0,94 0,45 0,97 10,7 0,92 Bảng 3 cho thấy 19/20 là điểm cắt tối ưu trong chẩn đoán sa sút trí tuệ (điểm MMSE 19 trở xuống được coi là sa sút trí tuệ) với độ nhạy 0,75 và độ đặc hiệu 0,93, và tỷ lệ mắc tương ứng là 12,9%. Tại điểm cắt 23/24 tương ứng với ngưỡng suy giảm nhận thức nhẹ thường được khuyến cáo sử dụng cho sàng lọc sa sút trí tuệ, trắc nghiệm MMSE có độ nhạy là 0,88, độ đặc hiệu là 0,72; với tỷ lệ mắc 32,4%. TCNCYH 149 (1) - 2022 231
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC IV. BÀN LUẬN Kết quả phân tích cho thấy điểm cắt tối ưu Trong nghiên cứu này, tuổi trung bình của để chẩn đoán sa sút trí tuệ trong cộng đồng dựa người cao tuổi là 71,4 ( ± 7,1) và nữ giới chiếm vào trắc nghiệm MMSE là 19/20 với độ đặc hiệu tỷ lệ cao hơn (55,9%), tương tự như một số lên tới 0,93 và độ chính xác dựa trên diện tích nghiên cứu về sa sút trí tuệ ở người cao tuổi dưới đường cong là 0,92. Điều này đồng nghĩa trong cộng đồng tại Việt Nam.4,5 Kết quả nghiên với việc chỉ có 7% đối tượng bị chẩn đoán nhầm cứu cho thấy tỷ lệ người cao tuổi được chẩn sa sút trí tuệ (dương tính giả). Tuy nhiên, với độ đoán sa sút trí tuệ theo DSM - 5 là 7,2%, thấp nhạy chỉ 0,75, có đến 25% trường hợp sa sút hơn so với nghiên cứu của Doan Vuong Diem trí tuệ trong cộng đồng sẽ bị bỏ sót khi chẩn Khanh (9,4%);4 tương đương kết quả nghiên đoán bằng trắc nghiệm MMSE. Điều này khó cứu của Nguyễn Kim Việt (7,9%);11 và cao đáp ứng được yêu cầu sàng lọc phát hiện sớm hơn so với nghiên cứu của Nguyễn Ngọc Hòa sa sút trí tuệ để có thể can thiệp kịp thời, nhất (4,6%).12 là khi công cụ MMSE vốn rất đơn giản và dễ Tương tự như nhiều nghiên cứu khác trong thực hiện. Thực tế, với điểm cắt này, tỷ lệ hiện và ngoài nước, nghiên cứu của chúng tôi cho mắc sa sút trí tuệ được chẩn đoán dựa trên trắc thấy điểm MMSE ở người có sa sút trí tuệ cao nghiệm MMSE là 12,9%; thấp hơn rất nhiều so hơn có ý nghĩa thống kê so với ở người không với các nghiên cứu trong và ngoài nước.3-5 sa sút trí tuệ và có liên quan chặt chẽ với độ Tại điểm cắt 23/24, ngưỡng thường được tuổi, giới và học vấn của người cao tuổi.12,13 khuyến cáo và sử dụng cho các nghiên cứu Điểm MMSE và tỷ lệ mắc sa sút trí tuệ tăng dần sàng lọc sa sút trí tuệ trong cộng đồng, kết quả theo tuổi đã được ghi nhận trong nhiều nghiên nghiên cứu cho thấy trắc nghiệm MMSE có độ cứu trên thế giới3 cũng như ở Việt Nam.4,5 Trong nhạy là 0,88, độ đặc hiệu là 0,72 và độ chính xác nghiên cứu của Bich NN, điểm MMSE cũng tăng là 0,73. Mặc dù không đạt được độ nhạy và độ theo trình độ học vấn5. Điều này cũng phù hợp đặc hiệu tối ưu lần lượt là 0,85 và 0,90 như trong với kết quả nghiên cứu tổng quan của Sharp và nghiên cứu tổng hợp của Creavin3, tuy nhiên các cộng sự,13 theo đó học vấn thấp là một yếu tố giá trị này vẫn ở mức cao cho một trắc nghiệm nguy cơ sa sút trí tuệ ở hầu hết các nghiên cứu sàng lọc cộng đồng và ở tuyến chăm sóc ban công bố từ 1995 - 2010. Bởi vậy, tuổi và giới đầu. Độ nhạy 0,88 cho phép phát hiện sớm được thường là các yếu tố cần được hiệu chỉnh khi nhiều đối tượng có khả năng mắc sa sút trí tuệ áp dụng trắc nghiệm MMSE trong sàng lọc và ngay tại tuyến chăm sóc ban đầu để kịp thời can chẩn đoán sa sút trí tuệ trong cộng đồng.3 thiệp mang lại hiệu quả cao, hạn chế bỏ sót đối Trong nghiên cứu này, diện tích dưới đường tượng nguy cơ. Với điểm cắt 23/24, tỷ lệ chẩn cong ROC của trắc nghiệm MMSE là 0,89, đoán sàng lọc sa sút trí tuệ dựa trên trắc nghiệm tương đương với nghiên cứu của Trần Đình MMSE trong nghiên cứu của chúng tôi là 32,4%, Thắng năm 2015 (AUC = 0,881).14 Kết quả cho nằm giữa mức 28,8% theo Doan Vuong Diem thấy đây là một trắc nghiệm sàng lọc tốt có thể Khanh4 và 46,4% theo Bich NN 5. Tuy nhiên, với áp dụng trên lâm sàng. Điều này cũng phù hợp độ đặc hiệu chỉ 0,72, vẫn có đến 28% trường với thực tế MMSE là công cụ sàng lọc sa sút hợp dương tính giả, đòi hỏi những người có trí tuệ được sử dụng phổ biến nhất trong số điểm MMSE dưới 24 phải được đánh giá kết hợp 679 bài báo nghiên cứu được Ismail và cộng với các trắc nghiệm thần kinh tâm lý khác hoặc sự tổng hợp15‘ gửi thăm khám chuyên khoa để có chẩn đoán 232 TCNCYH 149 (1) - 2022
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC xác định. Điều này cũng phù hợp với kết quả chỉ Disorders (DSM - 5®). American Psychiatric có 7,2% được chẩn đoán xác định sa sút trí tuệ Pub; 2013. trong khi kết quả sàng lọc cho thấy 32,4% có khả 3. Creavin ST, Wisniewski S, Noel - Storr năng mắc bệnh. AH, et al. Mini - Mental State Examination Nghiên cứu của chúng tôi còn một số hạn (MMSE) for the detection of dementia in chế khi nghiên cứu chỉ mới được thực hiện trên clinically unevaluated people aged 65 một cỡ mẫu nhỏ ở một vùng nông thôn Miền and over in community and primary care Bắc. Cần có thêm các nghiên cứu ở các vùng populations. Cochrane Dementia and Cognitive miền khác với các điều kiện kinh tế xã hội và Improvement Group, ed. Cochrane Database văn hoá khác để có kết luận toàn diện đầy đủ Syst Rev. January 2016. doi:10.1002/14651858. hơn về giá trị của trắc nghiệm MMSE trong CD011145.pub2 chẩn đoán, sàng lọc sa sút trí tuệ trong cộng 4. Doan Vuong Diem Khanh, Vo Van đồng ở Việt Nam. Thang, Ho Dung, et al. Prevalence of dementia among the elderly and health care needs V. KẾT LUẬN for people living with dementiain an urban Với với diện tích dưới đường cong ROC community of central Vietnam. Vietnam J Public (AUC) là 0,89, trắc nghiệm MMSE là bộ công Health. 2015;3(1):16 - 23. cụ có giá trị cao trong sàng lọc sa sút trí tuệ 5. Bich NN, Dung NTT, Vu T, et al. ở người cao tuổi tại cộng đồng. Áp dụng điểm Dementia and associated factors among the cắt 23/24 để sàng lọc sa sút trí tuệ theo khuyến elderly in Vietnam: a cross - sectional study. cáo, trắc nghiệm MMSE có độ nhạy là 0,88 và Int J Ment Health Syst. 2019;13. doi:10.1186/ độ đặc hiệu là 0,72 với tỷ lệ 32,4% người cao s13033 - 019 - 0314 - 7 tuổi có khả năng mắc sa sút trí tuệ. 6. Wimo A, Winblad B, Aguero - Lời cảm ơn Torres H, von Strauss E. The Magnitude of Dementia Occurrence in the World. Alzheimer Chúng tôi xin chân thành cảm ơn Dự án Dis Assoc Disord. 2003;17(2):63 - 67. Nghiên cứu sức khỏe người cao tuổi Việt doi:10.1097/00002093 - 200304000 - 00002 Nam (VHAS) và Chương trình nâng cao năng 7. Martin Prince, Anders Wimo, Maëlenn lực nghiên cứu về sa sút trí tuệ thuộc Dự án Guerchet, Gemma - claire Ali, Yu - Tzu Wu, REACH VN đã hỗ trợ kinh phí và kỹ thuật để Matthew Prina. World Alzheimer Report 2015, hoàn thành nghiên cứu này. The Global Impact of Dementia: An Analysis Xung đột lợi ích và tài chính: Không. of Prevalence, Incidence, Cost and Trends. TÀI LIỆU THAM KHẢO London: Alzheimer’s Disease International 1. Collaborators GBDD. Global, regional, (ADI); 2015. and national burden of Alzheimer’s disease and 8. Geldmacher DS, Kirson NY, Birnbaum other dementias, 1990 - 2016: a systematic HG, et al. Implications of early treatment among analysis for the Global Burden of Disease Medicaid patients with Alzheimer’s disease. Study 2016. Lancet Neurol. 2019;18(1):88 - Alzheimers Dement. 2014;10(2):214 - 224. 106. doi:10.1016/S1474 - 4422(18)30403 - 4 doi:10.1016/j.jalz.2013.01.015 2. Association American Psychiatric. 9. Folstein MF, Folstein SE, McHugh PR. Diagnostic and Statistical Manual of Mental “Mini - mental state”. A Practical Method for TCNCYH 149 (1) - 2022 233
TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Grading the Cognitive State of Patients for the Hiện Mắc và Một Số Yếu Tố Liên Quan Đến Sa Clinician. J Psychiatr Res. 1975;12(3):189 - Sút Trí Tuệ ở Người Cao Tuổi Tại Huyện Ba Vì, 198. doi:10.1016/0022 - 3956(75)90026 - 6 Tỉnh Hà Tây 2005 - 2006. Trường Đại học Y Hà 10. Korinek K, Teerawichitchainan B, Nội; 2006. Zimmer Z, et al. Design and measurement in 13. Sharp ES, Gatz M. The Relationship a study of war exposure, health, and aging: between Education and Dementia: An Updated protocol for the Vietnam health and aging Systematic Review. Alzheimer Dis Assoc study. BMC Public Health. 2019;19(1):1351. Disord. 2011;25(4):289 - 304. doi:10.1097/ doi:10.1186/s12889 - 019 - 7680 - 6 WAD.0b013e318211c83c 11. Nguyễn Kim Việt, Trần Viết Nghị, Hoàng 14. Trần Đình Thắng. Nghiên cứu giá trị Đức Kiệt. Bước đầu đánh giá sa sút trí tuệ ở của trắc nghiệm đánh giá nhận thức GPCOG người già tại một quần thể dân cư thành phố trong tầm soát sa sút trí tuệ. 2013. Thái Nguyên. Tuyển Tập Công Trình Nghiên 15. Ismail Z, Rajji TK, Shulman KI. Brief Cứu Khoa Học Của Nghiên Cứu Sinh Trường cognitive screening instruments: an update. Đại Học Hà Nội. 2001:176 - 181. Int J Geriatr Psychiatry. 2010;25(2):111 - 120. 12. Nguyễn Ngọc Hòa. Nghiên Cứu Tỷ Lệ doi:10.1002/gps.2306 Summary VALIDITY OF MINI-MENTAL STATE EXAMINATION (MMSE) IN SCREENING OF DEMENTIA IN COMMUNITY-DWELLING ELDERLY This study aimed to assess the validity of the Vietnamese version of the Mini-Mental State Examination (MMSE) in screening of dementia among community-dwelling elderly. One-hundred and eleven older adults were randomly selected in 3 communes of Ba Vi district, Hanoi. All participants were screened with MMSE and then assessed using a neuropsychological battery to diagnose dementia according to DSM-5 criteria. The area under the ROC curve of the MMSE test is 0.89 (95%CI: 0.78 - 1). The optimal cut-off point of MMSE for detecting dementia was defined at 19/20 with a sensitivity of 0.75 and a specificity of 0.93. At the cut-off point of 23/24, the sensitivity and specificity of MMSE were 0.88 and 0.72, respectively. The prevalence of dementia was 32.4% using the MMSE cut-off point of 23/24 and 7.2% according to the DSM-5 diagnostic criteria. The MMSE is a good instrument for screening dementia among the elderly population in Vietnam with a cut-off point of 23/24. Keywords: dementia (DM), mini-mental state examination (MMSE), screening, area under the ROC curve (AUC), elderly, community. 234 TCNCYH 149 (1) - 2022