Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 TỶ LỆ SUY YẾU THEO TIÊU CHUẨN FRIED TẠI PHÒNG KHÁM LÃO KHOA BỆNH VIỆN NHÂN DÂN GIA ĐỊNH Nguyễn Thanh Huân1, Nguyễn Hữu Ấn2, Nguyễn Thanh Vy1, Trần Minh Giao3, Thân Hà Ngọc Thể1 TÓM TẮT Đặt vấn đề: Suy yếu là một hội chứng lão hóa thường gặp, làm gia tăng các kết cục lâm sàng bất lợi ở người cao tuổi. Chính vì vậy, nhận diện suy yếu quan trọng trong quá trình chăm sóc và điều trị người cao tuổi. Trong các công cụ đánh giá suy yếu thì tiêu chuẩn Fried được sử dụng nhiều nhất và được xem là tiêu chuẩn vàng trong đánh giá suy yếu. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ suy yếu theo Fried và tỷ lệ các tiêu chí suy yếu thành phần ở những bệnh nhân cao tuổi đến khám tại phòng khám lão khoa bệnh viện Nhân Dân Gia Định. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả, thực hiện trên 484 bệnh nhân cao tuổi (≥60 tuổi) điều trị tại phòng khám lão khoa bệnh viện Nhân Dân Gia Định từ tháng 12 năm 2019 đến tháng 06 năm 2020. Suy yếu được định nghĩa theo tiêu chuẩn Fried. Kết quả: Nghiên cứu thu thập được 484 người cao tuổi, tỷ lệ suy yếu theo tiêu chuẩn Fried: 29,75%, tiền suy yếu: 48,56%, khỏe mạnh: 21,69%. Tỷ lệ các tiêu chí thành phần: yếu cơ: 75,41%, chậm chạp: 34,5%, kiệt sức 32,44%, sụt cân 22,31%, hoạt động năng lượng thấp 21,69% Kết luận: Tỷ lệ suy yếu tương đối phổ biến ở những bệnh nhân cao tuổi tại phòng khám lão khoa bệnh viện Nhân Dân Gia Định. Trong các tiêu chí thành phần thì yếu cơ chiếm tỷ lệ cao nhất, mức hoạt động năng lượng thấp chiếm tỷ lệ thấp nhất. Từ khóa: suy yếu, phòng khám lão khoa, người cao tuổi ABSTRACT PREVALENCE OF FRAILTY BASED ON FRIED’S CRITERIA AT THE GERIATRIC CLINIC OF NHAN DAN GIA DINH HOSPITAL Nguyen Thanh Huan, Nguyen Huu An, Nguyen Thanh Vy, Tran Minh Giao, Than Ha Ngoc The * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 25 - No. 2 - 2021: 161 - 167 Background: Frailty is a common geriatric syndrome, increasing the adverse clinical outcomes in elderly individuals. Frailty discernment, therefore, has a vital part in the care for and management of this population. Among other frailty evaluating tools, Fried’s criteria is the most used and serves as the gold standard in frailty assessment. Objective: Identify the proportion of frailty based on Fried’s and the percentage of each component criterium in the elderly at the geriatric clinic of Nhan Dan Gia Dinh Hospital. Methods: This cross-sectional study was conducted with the participation of 484 elder patients (≥60 years of age) at the geriatric clinic of Nhan Dan Gia Dinh hospital from December 2010 to June 2020. Frailty was defined by Fried’s criteria. Results: Out of 484 elderly people enrolled to our study, the percentage of frailty, pre-frailty and robust were 29.75%, 48.56%, and 21.69% respectively. The proportions of each criterium included: 75.41% for weakness, 34.5% for slow gait, 22.31% for exhaustion, and 21.69% for low physical activity. 1Bộ môn Lão Khoa – Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh 2 Bệnh viện Chợ Rẫy 3Bệnh viện Nhân Dân Gia Định Tác giả liên lạc: TS. Nguyễn Thanh Huân ĐT: 0909097849 Email: cardiohuan@gmail.com Chuyên Đề Nội Khoa - Lão Khoa 161
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Nghiên cứu Y học Conclusion: Frailty is relatively frequent in the elderly visiting the geriatric clinic of Nhan Dan Gia Dinh hospital. Of the components of Fried’s criteria, weakness accounted for the highest proportion while the number of physical activity was the smallest. Keywords: frailty, geriatric clinic, the elderly ĐẶT VẤN ĐỀ khoa bệnh viện (BV) Nhân Dân Gia Định. Tỷ lệ người cao tuổi (NCT) tăng nhanh trong ĐỐI TƢỢNG- PHƢƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU những năm gần đây. NCT (≥60 tuổi) trên thế giới Đối tƣợng nghiên cứu tăng từ 382 triệu vào năm 1980 lên đến 962 triệu NCT (≥60 tuổi) đến khám và điều trị ngoại vào năm 2017 và ước đoán sẽ đạt 2,1 tỷ người trú tại phòng khám Lão khoa (PKLK) BV Nhân vào năm 2050(1). Đa bệnh – đa thuốc và sự xuất Dân Gia Định từ tháng 12/2019 – 06/2020. hiện hội chứng lão hóa là một trong những khó Đồng ý tự nguyện tham gia nghiên cứu. Có khăn trong công tác chăm sóc và điều trị sức khả năng giao tiếp, nghe và hiểu tiếng Việt. khỏe NCT(2,3). Suy yếu là một yếu tố thường gặp Suy giảm nhận thức, sa sút trí tuệ mức độ nặng. của hội chứng lão hóa. Tỷ lệ suy yếu trong cộng đồng dao động từ 4 - 59%, còn trong viện dưỡng Tiêu chuẩn loại ra lão dao động từ 19 - 76%(4). Nhận thức tầm quan Không có khả năng đi lại, phải di chuyển trọng của suy yếu, từ khi đưa ra khái niệm suy bằng xe lăn, chấn thương, phẫu thuật chi dưới yếu, các nhà lão khoa và hội lão khoa trên thế trong vòng 3 tháng trước. giới đã nghiên cứu nhiều công cụ đánh giá như: Tiền sử phẫu thuật hoặc chấn thương tay thang điểm Fried, chỉ số suy yếu (FI: Frailty trong vòng 3 tháng trước. Index), bộ câu hỏi PRISMA-7, tốc độ đi(5). Trong Tiền sử phẫu thuật đục thủy tinh thể hoặc các công cụ đánh giá thì thang điểm Fried được võng mạc trong vòng 6 tuần trước. xem là tiêu chuẩn vàng, là công cụ được sử dụng Phƣơng pháp nghiên cứu trong nghiên cứu dịch tễ học và tiên lượng được Thiết kế nghiên cứu kết cục lâm sàng: tái nhập viện, tử vong, té ngã, Cắt ngang mô tả. gãy xương(6,7,8). Cỡ mẫu Tại Việt Nam, trong những năm gần đây, vấn đề suy yếu ở người cao tuổi đã được quan Cỡ mẫu được tính theo công thức ước tính tâm nhiều hơn. Năm 2017, tác giả Nguyễn Văn một tỷ lệ: Thình khảo sát NCT tại quận 8 thành phố Hồ Chí Minh cho thấy tỷ lệ suy yếu ở cộng đồng là 25,4%(9). Tác giả Nguyễn Thị Minh Hải và Hồ Trong đó: Thị Kim Thanh khảo sát trên những bệnh nhân α là xác suất sai lầm loại I, chọn α=0,05; cao tuổi mắc đái tháo đường tip 2 điều trị ngoại d là sai số ước tính, chọn d=0,05; trú tại Viện Lão Khoa Trung Ương thì tỷ lệ suy p là tỷ lệ ước tính. yếu là 30,39%(10). Già hóa dân số làm gia tăng số Vì cho đến thời điểm hiện tại chúng tôi chưa lượng bệnh nhân cao tuổi đến khám và điều trị có dữ liệu về tỷ lệ suy yếu tại PKLK nên chọn tại các phòng khám lão khoa (PKLK) nên vấn đề p=0,3039 theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Minh quan trọng cần xác định tỷ lệ suy yếu. Hải trên đối tượng bệnh nhân đái tháo đường Mục tiêu tip 2 cao tuổi tại phòng khám ngoại trú bệnh Xác định tỷ lệ suy yếu theo tiêu chuẩn Fried viện Lão khoa Trung Ương(10). và tỷ lệ các tiêu chí thành phần ở những bệnh Từ đó tính được cỡ mẫu tối thiểu là 326 bệnh nhân cao tuổi đến khám tại phòng khám lão nhân NCT tại PKLK. 162 Chuyên Đề Nội Khoa – Lão Khoa
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Thu thập dữ liệu Y đức Chúng tôi chọn mẫu thuận tiện không xác Nghiên cứu này được thông qua bởi Hội suất. Bệnh nhân được giải thích và mời tham gia đồng Đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học Đại nghiên cứu. Chúng tôi sẽ tiến hành thu thập các học Y Dược TP. HCM, số 21/2019/BVTN-HĐĐĐ, thông tin chung, sau đó tiến hành thu thập các ngày 14/11/2019. tiêu chí đánh giá suy yếu theo thang điểm Fried. KẾT QUẢ Sau đó sẽ thu thập các thông tin về tiền sử các Bảng 1: Đặc điểm dân số nghiên cứu (n=484) bệnh lý liên quan. Đặc điểm Tần số Tỉ lệ % Thang điểm đánh giá suy yếu theo Fried 73,05 ± 7,99 (TB ± ĐLC) Tuổi gồm 5 tiêu chí gồm(7): (60 – 93) 60 – 69 tuổi 187 38,64 (1) Sụt cân không chủ ý 4,5 kg hoặc giảm 5% Nhóm tuổi 70 – 79 tuổi 181 37,4 trọng lượng cơ thể so với năm trước. ≥ 80 tuổi 116 23,96 (2) Tình trạng yếu cơ: cơ lực tay thấp hơn so Nam 178 36,78 Giới với mức cơ bản (đã điều chỉnh theo giới và chỉ số Nữ 306 63,22 khối cơ thể). Nghiên cứu của chúng tôi sử dụng Còn đủ vợ/chồng 275 56,82 Tình trạng Góa 168 34,71 máy đo sức cơ Jamar@5030JI Hand hôn nhân Độc thân 59 5,99 Dynamometer. Ly dị 12 2,48 (3) Kiệt sức (Sức bền và năng lượng kém): Tự Không biết chữ 16 3,31 báo cáo về tình trạng kiệt sức, xác định bằng hai Biết đọc, biết viết 109 22,52 câu hỏi trong thang điểm tự báo cáo trầm cảm Học hết cấp I 89 18,39 CES–D (Center for Epidemiologic Studies Học hết cấp II 79 16,32 Trình độ học Học hết cấp III 112 23,14 Depression Scale): Trong tuần qua Ông/bà có vấn Trung cấp 2 0,41 cảm thấy mọi việc ông/bà làm là một sự gắng Cao đẳng 12 2,48 sức? và Trong tuần qua Ông/bà không thể đi lại? Đại học 63 13,02 (4) Sự chậm chạp: nhỏ hơn mức cơ bản đã Sau đại học 2 0,41 được điều chỉnh theo giới tính và chiều cao Sống với gia đình 448 92,56 Hoàn cảnh gia Sống một mình 25 5,17 đứng, dựa trên thời gian đi bộ 4,57m. Bệnh nhân đình Khác 11 2,27 được hướng dẫn đi quãng đường 4,57m ở hành Hoạt động Độc lập 432 89,26 lang PKLK với tốc độ bình thường, chúng tôi sẽ chức năng ADL Phụ thuộc 52 10,74 ghi lại tổng thời gian NCT đi quãng đường này. Hoạt động Độc lập 318 65,7 (5) Mức hoạt động thể lực thấp: Tổng số chức năng Phụ thuộc 166 34,3 kilocalo tiêu hao trong mỗi tuần được tính IADL toán dựa trên bộ câu hỏi các 18 hoạt động Tuổi trung bình của dân số nghiên cứu trong tuần qua. tương đối trẻ, nhóm tuổi từ 60 – 69 chiếm cao Suy yếu được định nghĩa khi có từ ≥ 3 tiêu nhất, nữ giới chiếm ưu thế. Đa số những NCT chí, tiền suy yếu khi có 1-2 tiêu chí, khỏe mạnh trong nghiên cứu vẫn còn đủ vợ/chồng, trình khi không có tiêu chí nào(7). độc học vấn học hết cấp III chiếm cao nhất. Hầu Xử lý số liệu hết vẫn còn sống chung với gia đình. Phần lớn người cao tuổi trong nghiên cứu còn độc lập về Số liệu được xử lý bằng phần mềm Stata hoạt động ADL, tỷ lệ độc lập hoạt động IADL 13.0. Các biến nhị giá, danh định, thứ tự được chiếm tỷ lệ cao. trình bày dưới dạng tần suất và tỷ lệ. Các biến liên tục được trình bày dưới dạng trung bình ± Tỷ lệ suy yếu theo Fried độ lệch chuẩn hoặc trung vị và khoảng tứ vị. Tỷ lệ suy yếu theo tiêu chí Fried chiếm tỷ Chuyên Đề Nội Khoa - Lão Khoa 163
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Nghiên cứu Y học lệ tương đối cao, tỷ lệ khỏe mạnh chiếm tỷ lệ thấp nhất (Hình 1). Tỷ lệ suy yếu theo từng tiêu chí Fried Trong các tiêu chí thành phần của suy yếu theo tiêu chuẩn Fried thì yếu cơ là thường gặp nhất, tiếp theo chậm chạp thông qua test đi bộ 4,57 m. Kiệt sức và mức hoạt động năm lượng thấp tương đối phổ biến. Mức hoạt động năng lượng thấp ít gặp nhất (Hình 2). Hình 1: Tỷ lệ suy yếu theo tiêu chuẩn Fried (n=484) Hình 2: Đặc điểm các tiêu chí thành phần suy yếu theo tiêu chuẩn của Fried (n=484) BÀN LUẬN với một số nghiên cứu về suy yếu tại Việt Nam như của tác giả Vũ Thị Thanh Huyền, Nguyễn Tỷ lệ suy yếu theo tiêu chuẩn Fried Văn Thình và một số nghiên cứu trên thế Nghiên cứu của chúng tôi áp dụng tiêu giới(9,11,12). chuẩn suy yếu theo Fried nguyên gốc, không Kết quả tỷ lệ suy yếu theo thang điểm Fried hiệu chỉnh tiêu chí nào, tốc độ đi dựa vào thời được trình bày ở biểu đồ 1, theo đó tỷ lệ suy yếu gian đi quãng đường 4,57m, yếu cơ được xác là 29,75%. Tỷ lệ này có sự khác biệt với một số định dựa vào lực bóp cơ tay, giới và BMI. Máy nghiên cứu suy yếu trong nước. đo sức cơ trong nghiên cứu của chúng tôi là máy Jamar@ 5030 JI Hand Dynamometer tương đồng Bảng 2: So sánh tỷ lệ suy yếu theo tiêu chuẩn Fried với nghiên cứu trong nước Tác giả Đối tượng Tỷ lệ (%) (9) Nguyễn Văn Thình (2018) NCT cộng đồng quận 8, TP HCM 25,4 (10) Nguyễn Thị Minh Hải (2017) NCT mắc đái tháo đường tip 2 ngoại trú, Viện Lão Khoa Trung Ương 30,39 (11) Vũ Thị Thanh Huyền NCT nội trú, Viện Lão Khoa Trung Ương 35,4 (13) Nguyen AT (2019) NCT cộng đồng huyện Sóc Sơn, Hà Nội 21,7 (14) Huỳnh Trung Quốc Hiếu (2018) NCT có bệnh vành mạn, BV Thống Nhất 54,92 (15) Nguyễn Vạn Thiện (2020) NCT trải qua phẫu thuật, BV ĐHYD TP HCM 18,5 (16) Tamura Y (2018) 323 NCT ≥ 75 tuổi, phòng khám, Nhật Bản 24,1 (17) Kim H (2014) NCT ≥ 65 tuổi, phòng khám, Hoa Kỳ 34 (18) Tavassoli N (2014) 1082 NCT ≥ 65 tuổi, phòng khám, Pháp 54,5 (19) Pritchard JM (2017) 120 NCT ≥ 65 tuổi, phòng khám Cannada 35 Chúng tôi NCT điều trị ngoại trú PKLK BV Nhân Dân Gia Định 29,75 164 Chuyên Đề Nội Khoa – Lão Khoa
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Tỷ lệ suy yếu tùy thuộc vào công cụ sử dụng Tỷ lệ suy yếu trong nghiên cứu của chúng tôi và đối tượng dân số được nghiên cứu. Cho đến cao hơn tỷ lệ suy yếu của tác giả Tamura Y thực thời điểm hiện tại ở Việt Nam, tỷ lệ suy yếu tại hiện tại phòng khám ngoại trú ở Nhật Bản PKLK chưa được nghiên cứu, chỉ có công trình (24,1%)(16). Tỷ lệ suy yếu của chúng tôi thấp hơn của Nguyễn Thị Minh Hải khảo sát tỷ lệ suy yếu các nghiên cứu của Kim H thực hiện tại Hoa Kỳ ở những NCT đái tháo đường tip 2 thì tỷ lệ suy (34%), Tavassoli N thực hiện tại Pháp (54,5%), yếu theo Fried ở những NCT đái tháo đường tip Pritchard JM thực hiện tại Canada (35%)(17,18,19). 2 điều trị ngoại trú là 30,39%, tỷ lệ này tương Mặc dù cùng thực hiện tại phòng khám và cùng đương với nghiên cứu của chúng tôi(10). Có thể sử dụng tiêu chí đánh giá suy yếu theo Fried, giải thích do cùng đặc điểm thu thập mẫu là nhưng tỷ lệ suy yếu tại phòng khám có sự khác phòng khám ngoại trú của những BN cao tuổi. biệt, điều này có thể được giải thích do đối Tỷ lệ suy yếu trong nghiên cứu của chúng tôi tượng dân số nghiên cứu có sự khác biệt về độ cao hơn nghiên cứu của Nguyễn Văn Thình thực tuổi, tuổi trung bình trong nghiên cứu của hiện tại quận 8 TP. HCM (25,4%) và Nguyen AT Pritchard JM là 80,6, của Kim H là 83,7, còn của thực hiện tại huyện Sóc Sơn Hà Nội (21,7%), Tavassoli N là 82,9 trong khi đó tuổi trung bình điều này được lý giải do 2 tác giả này thu thập trong dân số nghiên cứu của chúng tôi chỉ là mẫu tại cộng đồng nên số lượng NCT còn khỏe, 73,05(17,18,19). Chính vì vậy tỷ lệ suy yếu trong ít bệnh lý đồng mắc, tỷ lệ NCT phụ thuộc ADL nghiên cứu của chúng tôi thấp hơn các nghiên còn thấp nên dẫn đến tỷ lệ suy yếu thấp, còn cứu của các tác giả trên. Đồng thời, suy yếu còn chúng tôi thu thập tại phòng khám nên NCT có tùy thuộc vào mức độ già hóa dân số cũng như nhiều bệnh lý hơn, tỷ lệ phụ thuộc các hoạt động ảnh hưởng của sự phát triển kinh tế văn hóa xã ADL cũng cao hơn góp phần làm cho tỷ lệ suy hội giữa các quốc gia. Trong một bài tổng quan, yếu ở PKLK cao hơn trong cộng đồng(9,13). Tỷ lệ năm 2015 tác giả Nguyen TN thì tỷ lệ suy yếu ở suy yếu trong nghiên cứu chúng tôi thấp hơn những NCT ngoại trú tại các nước đang phát nghiên cứu của tác giả Huỳnh Trung Quốc Hiếu triển dao động từ 27,8 – 71,3%(20). Chính vì vậy, và Vũ Thị Thanh Huyền vì tác giả Huỳnh Trung tỷ lệ suy yếu theo tiêu chuẩn Fried ở những BN Quốc Hiếu thu thập mẫu ở NCT mắc bệnh động cao tuổi điều trị ngoại trú trong nghiên cứu mạch vành mạn điều trị nội trú tại Trung Tâm chúng tôi là tương đồng và phù hợp với tỷ lệ suy tim mạch BV Thống Nhất (54,92%), tương tự tác yếu trên thế giới. giả Vũ Thị Thanh Huyền khảo sát trên những Tỷ lệ suy yếu theo từng tiêu chí của Fried NCT nội trú tại Viện Lão khoa Trung Ương Trong nghiên cứu của chúng tôi yếu cơ (35,4%), dân số nghiên cứu có tuổi trung bình chiếm tỷ lệ cao nhất (75,41%), tiếp theo sau đó là cao hơn, nhiều bệnh lý hơn dân số nghiên cứu tiêu chí chậm chạp (34,5%), sụt cân và mức hoạt của chúng tôi(11,14). Tác giả Nguyễn Vạn Thiện động năng lượng thấp là 2 tiêu chí có tỷ lệ thấp cũng thực hiện trên đối tượng NCT nội trú, nhất. Tiêu chí yếu cơ chiếm tỷ lệ cao nhất có thể nhưng tỷ lệ suy yếu trong nghiên cứu chúng tôi giải thích do nghiên cứu của chúng tôi sử dụng cao hơn, điều này có thể lý giải vì nghiên cứu thang điểm Fried nguyên bản, không hiệu chỉnh của tác giả này chỉ thu nhận những NCT được các điểm cắt nên khi áp dụng vô đối tượng NCT phẫu thuật tiêu hóa chương trình, đã loại đi Việt Nam có đặc điểm nhân trắc học khác với những NCT cao tuổi nhiều bệnh lý nền, sức người Mỹ nên yếu cơ chiếm tỷ lệ cao. Kết quả khỏe kém mà các phẫu thuật viên đánh giá này tương tự với kết quả của Nguyễn Văn Thình không chịu nổi cuộc phẫu thuật và tiêu chí mức thực hiện trên NCT tại quận 8, TP HCM (76,8%) năng lượng hoạt động và yếu cơ của chúng tôi và Huỳnh Trung Quốc Hiếu thực hiện trên NCT và tác giả Nguyễn Vạn Thiện khác nhau(15). có bệnh mạch vành mạn tại BV Thống Nhất TP Chuyên Đề Nội Khoa - Lão Khoa 165
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Nghiên cứu Y học HCM (74,58%) vì cả 2 tác giả này sử dụng tiêu (ST/ESA/SER.A/397). 2. Beard JR, Officer A, de Carvalho IA, et al (2016). The World chuẩn Fried nguyên bản(9,14). Có sự khác biệt với report on ageing and health: a policy framework for healthy nghiên cứu của Vũ Thị Thanh Huyền thực hiện ageing. Lancet, 387(10033):2145-2154. 3. Ha NT, Le NH, Khanal V, et al (2015). Multimorbidity and its trên NCT cao tuổi nội trú tại Viện Lão Khoa social determinants among older people in southern provinces, Trung Ương, tỷ lệ yếu cơ chỉ chiếm 24,9%, điều Vietnam. Int J Equity Health, 14:50. này có thể giải thích trong nghiên cứu này tác 4. Vermeiren S, Vella-Azzopardi R, Beckwee D, et al (2016). Frailty and the Prediction of Negative Health Outcomes: A giả đã hiệu chỉnh sức cơ theo BMI và giới khác Meta-Analysis. J Am Med Dir Assoc, 17(12):1163.e1-1163.e17. so với tiêu chí Fried nguyên bản(11). 5. Dent E, Lien C, Lim WS, et al (2017). The Asia-Pacific Clinical Practice Guidelines for the Management of Frailty. J Am Med Tỷ lệ yếu cơ chiếm tỷ lệ cao trong các tiêu chí Dir Assoc, 18(7):564-575. thành phần suy yếu cũng tương đồng với 6. Turner G, Clegg A (2014). Best practice guidelines for the nghiên cứu của tác giả Tavassoli N thực hiện management of frailty: a British Geriatrics Society, Age UK and Royal College of General Practitioners report. Age Ageing, trên NCT tại phòng khám tại Pháp thì tỷ lệ yếu 43(6):744-747. cơ cũng chiếm tỷ lệ cao nhất (66,6%), trong 7. Fried LP, Tangen C M, Walston J, et al (2001). Frailty in older nghiên cứu của Tamura Y thực hiện tại phòng adults: evidence for a phenotype. J Gerontol A Biol Sci Med Sci, 56(3):M146-56. khám ngoại trú tại Nhật Bản thì tỷ lệ yếu cơ 8. Buta BJ, Walston JD, Godino JG, et al (2016). Frailty assessment cũng chiếm tỷ lệ cao nhất (49,5%)(18). Nhìn chung instruments: Systematic characterization of the uses and contexts of highly-cited instruments. Ageing Res Rev, 26:53-61. các nghiên cứu trong nước và một số nghiên cứu 9. Nguyễn Văn Thình, Nguyễn Trần Tố Trân, Nguyễn Văn Trí tại phòng khám ngoại trú ở nước ngoài thì tỷ lệ (2018). Tỷ lệ suy yếu và các yếu tố liên quan ở người cao tuổi yếu cơ chiếm tỷ lệ cao trong các tiêu chí thành trong cộng đồng quận 8 thành phố Hồ Chí Minh. Y học Thành phố Hồ Chí Minh. 22(1):286-9. phần suy yếu Fried, điều này có thể lý giải do cơ 10. Nguyễn Thị Minh Hải, Hồ Thị Kim Thanh (2017). Hội chứng chế sinh lý bệnh của suy yếu có nhiều yếu tố tác dễ bị tổn thương ở người cao tuổi mắc đái tháo đường typ 2. động làm giảm sức cơ như: bệnh lý đồng mắc, Nghiên cứu Y học, 106(1):109-115. 11. Vu HTT, Nguyen TX, Nguyen TN, et al (2017). Prevalence of suy dinh dưỡng, giảm vận động, thoái cơ, viêm frailty and its associated factors in older hospitalised patients in mạn tính(21). Ngoài ra, tác giả Fried JW trong Vietnam. BMC Geriatr, 17(1):216. 12. Sousa-Santos AR, Amaral TF (2017). Differences in handgrip nghiên cứu Cardiovascular Health Study sử strength protocols to identify sarcopenia and frailty - a dụng điểm cắt yếu cơ dựa vào sức cơ thấp hơn systematic review. BMC Geriatr, 17(1):238. bách phân vị thứ 20 trong cộng đồng của dân số 13. Nguyen AT, Nguyen LH, Nguyen TX, et al (2019). Frailty Prevalence and Association with Health-Related Quality of nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu là người Life Impairment among Rural Community-Dwelling Older Mỹ có đặc điểm nhân trắc học khác nên khi áp Adults in Vietnam. Int J Environ Res Public Health, 16(20):1-12. dụng tiêu chuẩn Fried này vào các đối tượng 14. Huỳnh Trung Quốc Hiếu, Nguyễn Văn Tân, Phạm Hòa Bình (2018). Tỷ lệ suy yếu, đặc điểm các tiêu chí thành phần chẩn dân số khác thì tỷ lệ yếu cơ sẽ thay đổi, đặc biệt đoán suy yếu theo tiêu chuẩn Fried và các yếu tố liên quan trên ở đối tượng người Việt Nam thường BMI thấp bệnh nhân cao tuổi mắc bệnh động mạch vành mạn tính. Y học Thành phố Hồ Chí Minh, 22(1):48-54. nên sức cơ thấp dẫn đến tỷ lệ yếu cơ trong 15. Nguyễn Vạn Thiện, Nguyễn Ngọc Hoành Mỹ Tiên, Thân Hà nghiên cứu suy yếu tương đối cao. Ngọc Thể (2020). Suy yếu và kết cục lâm sàng trải qua phẫu thuật tại bệnh viện Đại học Y Dược. Y học Thành phố Hồ Chí KẾT LUẬN Minh, 24(2):85-91. Tỷ lệ suy yếu tương đối phổ biến ở những 16. Tamura Y, Ishikawa J, Fujiwara Y, et al (2018). Prevalence of frailty, cognitive impairment, and sarcopenia in outpatients bệnh nhân cao tuổi tại phòng khám lão khoa with cardiometabolic disease in a frailty clinic. BMC Geriatr, bệnh viện Nhân Dân Gia Định. Trong các tiêu 18(1):264. 17. Kim H, Higgins PA, Canaday DH, et al (2014). Frailty chí thành phần thì yếu cơ chiếm tỷ lệ cao nhất, assessment in the geriatric outpatient clinic. Geriatr Gerontol Int, mức hoạt động năng lượng thấp chiếm tỷ lệ 14(1):78-83. thấp nhất. 18. Tavassoli N, Guyonnet S, Abellan Van Kan G, et al (2014). Description of 1,108 older patients referred by their physician TÀI LIỆU THAM KHẢO to the "Geriatric Frailty Clinic (G.F.C) for Assessment of Frailty 1. United Nations, Department of Economic and Social Affairs and Prevention of Disability" at the gerontopole. J Nutr Health (2017). World Population Ageing 2017, Highlights Aging, 18(5):457-464. 166 Chuyên Đề Nội Khoa – Lão Khoa
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 19. Pritchard JM, Kennedy CC, Karampatos S, et al (2017). 21. Faller JW, Pereira DDN, de Souza S, et al (2019). Instruments Measuring frailty in clinical practice: a comparison of physical for the detection of frailty syndrome in older adults: A frailty assessment methods in a geriatric out-patient clinic. systematic review. PLoS ONE, 14(4):1-23. BMC Geriatr, 17(1):264 20. Nguyen TN, Cumming G, Hilmer SN (2015). A Review of Ngày nhận bài báo: 13/11/2020 Frailty in Developing Countries. J Nutr Health Aging, 19(9):941- 946. Ngày nhận phản biện nhận xét bài báo: 01/02/2021 Ngày bài báo được đăng: 10/03/2021 Chuyên Đề Nội Khoa - Lão Khoa 167