Hội nghị toàn quốc chi hội siêu âm việt nam lần thứ 1 Huế, 6-7/01/2017 CHẨN ĐOÁN LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG Michel COLLET
Lạc nội mạc tử cung • Định nghĩa – Là sự hiện diện tình trạng lạc chỗ, nghĩa là ở bên ngoài khoang tử cung, những mô có đặc điểm hình thái và chức năng của nội mạc tử cung • Hai loại LNMTC - LNMTC trong, ở trong lớp cơ Adénomyose - LNMTC ngoài, hoặc ở hố chậu • Dây chằng tử cung-cùng, vòi, buồng trứng • Ống tiêu hóa, bàng quang. hinhanhykhoa.com
Phương tiện chuẩn đoán • Siêu âm 2D 3D • IRM • Siêu âm bơm buồng tử cung • Chụp X quang buồng-vòi tử cung • Soi buồng tử cung • Soi ổ bụng
Lạc nội mạc trong cơ tử cung (Adénomyose) • Được định nghĩa bởi sự hiện diện của những tuyến nội mạc bao quanh bởi lớp sinh bào đệm (chorion cytogène) bên trong lớp cơ • Bệnh gặp nhiều nhất ở phụ nữ sinh nhiều 40-50 tuổi • Thường phối hợp với bệnh u xơ nhưng không được nhầm lẫn giữa hai bệnh này. hinhanhykhoa.com
Adénomyose • Những ổ dạng nang tuyến nội mạc thường khu trú nhất ở phần trong của lớp cơ nhưng đôi khi có thể lan rộng 1 1 : Lớp cơ bị xâm nhập tạo khối (mẫu bệnh phẩm cắt tử cung)
Adénomyose • Những ổ dạng nang tuyến nội mạc vẫn còn thông với buồng nhưng cũng có thể tạo các đảo tuyến trong lớp cơ tách biệt với lớp nội mạc Đường buồng tử cung rỗng (mũi tên đen) Các nang tuyến nội mạc (mũi tên đỏ) hinhanhykhoa.com
Các dấu hiệu siêu âm • Biến dạng đường buồng tử cung rỗng (đường hồi âm giữa) trở nên ngoằn ngoèo không đều • Hình thái không rõ nét đường nối tiếp lớp nội mạc-lớp cơ • Chiều dày khác nhau giữa mặt thành trước và thành sau tử cung • Hình thái tủa bông của lớp cơ • Hiện diện các ổ khuyết không hồi âm có kích thước thay đổi ở trong lớp cơ (nang tuyến nội mạc)
Chẩn đoán trên siêu âm • Hai mặt cắt bắt buộc: một sagittal chuẩn và một frontal hay coronal 3 2 3 1 4 J.M Levaillant Đường giữa tăng hồi âm cong - Tam giác buồng (1) Nối tiếp lớp nội mạc-lớp cơ - Viền giảm hồi âm ngoại vi (2) Hình ảnh lớp cơ - Lỗ vòi (3) - Eo và cổ (4) hinhanhykhoa.com
Adénomyose • Biến dạng đường buồng tử cung rỗng trở nên ngoằn ngoèo không đều (mũi tên đỏ)
Adénomyose • Hình thái không rõ nét đường nối tiếp lớp nội mạc-lớp cơ (mũi tên đỏ) hinhanhykhoa.com
Adénomyose • Mất cân xứng chiều dày giữa mặt thành trước và thành sau tử cung không có hình ảnh u xơ kèm theo Thương tổn lan tỏa toàn bộ
Adénomyose • Hình thái tủa bông của lớp cơ hinhanhykhoa.com
Adénomyose • Phì đại lớp cơ và hình thái tỏa tia (nan hoa) Hình: J.M Levaillant
Các nang tuyến nội mạc B Nội mạc 2 1 Mặt cắt frontal - Các nang tuyến nội mạc (mũi tên đỏ) - Hình thái không đều của đường buồng r - Hình thái không rõ nét đường nối tiếp lớp n lớp cơ (2) hinhanhykhoa.com
Adénomyose • Đôi khi có hình thái u tuyến cơ lạc nội mạc (Adénomyome) Cấu trúc nhân không đồng nhất trong lớp cơ Không có mặt phân tách với lớp cơ kế cận Hiện diện các mạch máu dạng tỏa tia
Chụp X quang buồng-vòi tử cung • Hình ảnh các túi thừa đặc trưng Các túi thừa nhỏ, bầu dục hoặc tròn nối với buồng tử cung bởi một một kênh khó nhận thấy, thẳng góc với thành hinhanhykhoa.com
Siêu âm bơm buồng tử cung Mất viền giảm hồi âm ngoại vi Các hốc tuyến được làm đầy bởi dịch sinh lý (mũi tên đỏ)
Soi buồng tử cung: Các lỗ tuyến hinhanhykhoa.com
Lạc nội mạc tử cung ở hố chậu • Lạc nội mạc tử cung ở hố chậu sâu (thâm nhiễm) • Lạc nội mạc tử cung trong ở buồng trứng • Lạc nội mạc tử cung ở vòi • Lạc nội mạc tử cung ở ống tiêu hóa hoặc đường tiểu.
Lạc nội mạc tử cung ngoài ở hố chậu Lý do đến khám bệnh khác nhau – Gặp ở phụ nữ trẻ 20-30 tuổi đến khám với lý do: - Đau vùng chậu, hoặc thường xuyên, hoặc từng đợt biểu hiện của thống kinh thứ phát - Giao hợp đau trầm trọng - Vô sinh hinhanhykhoa.com